STRANKA
NEZAVISNIH
SOCIJALDEMOKRATA
REPUBLIKE
SRPSKE
PROGRAM
ZATO SOCIJALDEMOKRATIJA ?
Ideja socijaldemokratije na ovim prostorima datira od pocetka vijeka
i s vise ili manje uspjeha , ucestvuje u politickom zivotu . STRANKA NEZAVISNIH
SOCIJALDEMOKRATA REPUBLIKE SRPSKE je stranka koja njeguje tradicije socijaldemokratije
olicene u Srpskoj socijaldemokratskoj partiji Dimitrija Tucovica koja je bila aktivan clan
Druge internacionale , pretece sadasnje Socijalisticke internacionale .Time preuzimamo sve
vrijednosti svjetske socijademokratije primjenjive u danasnjim uslovima .
- Ciljevi socijaldemokratije - sloboda , jednakost , pravednost i
solidarnost su upravo ono sto je najpotrebnije Republici Srpskoj . To podrazumijeva da
svaki covjek moze u slobodi razvijati svoju licnost kao odgovoran clan zajednice ,
ucestvovati u politickom , ekonomskom i kulturnom zivotu . Sloboda , pravda i solidarnost
kao i uzajamna odgovornost koja proizilazi iz povezanosti , glavne su vrijednosti
socijaldemotkratskih nastojanja .
STRANKA SLOBODE
SNSD su osnovali i u njenom radu ucestvuju ljudi slobodnog duha . S
prepoznatljivim rukovodstvom , bez liderstva i autoritarnosti , s jasnom organizacionom
strukturom , bez dogmatskih sema , oslobadjamo inicijativnost i kreativnost svih clanova .
Nasa vizija buducnosti je jasna .
DRZAVA BLAGOSTANJA I SOCIJALNE PRAVDE
Drzava mora biti garant uspjesnog ekonomskog razvoja . Sistemom
socijalne zastite , optimalne zaposlenosti i ostvarenih stopa privrednog rasta , kao
temeljnih pretpostavki socijane drzave , ostvaricemo BOLJI ZIVOT GRADJANIMA REPUBLIKE
SRPSKE .
REPUBLIKA SRPSKA
SNSD je stranka koja djeluje na cijelom prostoru Republike Srpske
kao drzavotvornog entiteta u okviru Daytonske Bosne i Hercegovine . Republika Srpska je
uslov opstanka srpskog naroda , a istovremeno je , po svom ustavnom odredjenju , drzava
svih gradjana koji u njoj zive i ima perspektivu cije vrijednosti pripadaju svim njenim
gradjanima . Politicka stabilnost koja pociva na Daytonskom Sporazumu i ustavnom sistemu
Republike Srpske , ubrzana obnova i razvoj , su uslov demokratizacije drustva i ocuvanja
trajnog mira . Daytonski sporazum je minimum politickog dogovora u BiH i bilo kakva
revizija bi dovela do novih tenzija i sukoba na ovom prostoru .
CILJEVI POLITICKOG DJELOVANJA
- Zalazemo se za drustvo sa sto vise sloboda , demokratije ,
propariteta i socijalne sigurnosti , za drustvo solidarnosti i vladavine prava . Jedan od
osnovnih ciljeva SNSD je da Republika Srpska stane u red modernih i civilzovanih drzava ,
utemeljenih na nacelima demokratije i slobode .
- Aktivno cemo se boriti za uspostavljanje trajnog mira na prostorima
Balkana , ravnopravan ustavno - pravni i politicki status srpskog naroda i striktno
sprovodjenje Daytonskog mirovnog sporazuma kao nacina trajnog opstanka Republike Srpske .
- Saradnja sa medjunarodnom zajednicom uz princip ravnopravnosti i
dijaloga o svim pitanjima uz postovanje normi medjunarodne zajednice i za ostvarivanje
ugleda u svjetskoj zajednici .
- Programske osnove i dugorocnu orijentaciju stranke zasnivacemo na
nacelima ranije srpske i danasnjih zapadnoevropskih socijaldemokratija , koje su
obezbedile najvise domete u drustvenom razvoju i pokazale najvise dinamicnosti i
sposobnosti za razvoj demokratije . Pri tome cemo voditi racuna i o karakteristikama nasih
drustvenih , ekonomskih i kulturnih uslova . Otvoreni smo za saradnju sa srodnim strankama
slicnih programskih opredjeljenja .
- Zalagacemo se za sto raznovrsnije i sto efikasnije oblike drustvenih
konsenzusa i utvrdjivanje opsteg interesa svih gradjana , kako bi interesi vecine bili
iznad borbe za vlast .
- Trajno smo opredjeljeni za visestranacku parlamentarnu demokratiju
jer samo ona moze da garantuje najvise oblike ljudskih sloboda i dostojanstvo zivota .
- Protivimo se svim vidovima diskriminacije . Garantujemo kao
neprikosnovene osnovne slobode i prava covjeka i gradjanina , u skladu sa Evropskom
konvencijom za zastitu ljudskih prava i osnovnih sloboda i drugim medjunarodnim
standardima . Tu se posebno misli na ostvarivanje svih licnih , politickih , ekonomsko -
socijalnih i drugih sloboda i prava .
- Opredjeljeni smo za trzisni karakter privrede . Podrzacemo
privatizaciju koja ce dovesti do povecane konkurentnosti i ekonomske efikasnosti privrede
u funkciji stvaranja veceg drustvenog proizvoda i blagostanja zemlje .Propisi o
privatizaciji moraju biti jasni i omogucavati svakom gradjaninu da ostvari svoja prava i
da ima ravnopravan tretman i mogucnost da bude aktivan ucesnik .Privatizacija znacajnih
preduzeca mora biti u funkciji uvodjenja novih tehnologija i koristi za drzavu .
- Zalagacemo se za savremenu ekonomiju i otklanjanje slabosti u
privrednom sistemu , kako bismo stvorili mogucnost za ostvarivanje potpune zaposlenosti .
Stvaracemo uslove da se pravo na rad pretvori u pravo na zaposlenje , kako bi mlada
generacija konacno prepoznala svoju buducnost .
- Razvojna ekonomska politika zasnivace se na novim i kvalitetno
drugacijim prioritetima . Pruzucemo podrsku onim granama koje predstavljaju nasu
komparativnu prednost na svjetskom trzistu . Podsticace se razvoj ekonomski opravdanih ,
malih i srednjih privatnih preduzeca u onim granama koje mogu proizvesti kvalitetne i
konkurentne proizvode .
- Insistiracemo na institucijonalnom konstituisanju svih oblika
kontrole proizvodnje i njenih rezultata u funkciji obezbedjenja ravnopravnog tretmana svih
oblika svojine . Fiskalni sistem mora biti savremen poput razvijenih zapadnoevropskih
zemalja i stimulativan za poreske obveznike .
- Podrzavacemo i pomagati slobodno osnivanje jakih sindikalnih
organizacija , nezavisnih od drzave i politickih stranaka .
- U osnovu svojih politickih napora stvoricemo potrebu za vodjenje
aktivne socijalne politike koja bi obezbedjivala socijalnu sigurnost i socijalnu
solidarnost , a na prvom mjestu besplatnu osnovnu zdravstvenu zastitu i besplatno
skolovanje , kao i garantovan nivo licnih i porodicnih penzija . Demografska politika mora
biti rukovodjena podsticajnim mjerama , a ekonomska pomoc porodice spada medju najvaznije
.
- Jedno od osnovnih pitanja nacionalnog sistema je razvoj sela
.Poljoprivreda spada medju najvaznije prioritete razvojne ekonomske politike .Zato cemo se
aktivno ukljuciti u definisanje i donosenje neophodnih mjera - zakonskih , organizacionih
i drugih - za ozivljavanje domacinstva , od decenijama duge zapostavljenosti .Radicemo na
poboljsanju uslova za poljoprivrednei druge djelatnosti koje zavise od razvoja
poljoprivrede . Treba stvarati uslove da se definise kvalitetna agrarna politika kako bi
selo postalo privlacno i za mlade ljude . Na taj nacin bi se zaustavio proces
deagrarizacije i stvorili bi se uslovi da dodje do transformacije , iz sela sa starackim i
pretezno zenskim stanovnistvom u vitalno i jako selo .
- Svesrdno cemo se angazovati na afirmaciji nacela slobode stampe .
Zalozicemo se da najuticajniji mediji , kao radio i televizija , budu otvoreni za
ravnopravno oglasavanje razlicitih politickih stavova i objektivno informisanje .
- Obezbedicemo da kultura , obrazovanje i nauka dobiju ulogu
fundamentalno znacajnih djelatnosti , onih disciplina koje obezbedjuju pozitivan
preobrazaj drustva i koje su garancija izvjesne , humanije i prosperitetnije buducnosti .
Izboricemo se da se efikasnim institucionalnim rjesenjima onemoguci da ove djelatnosti , u
periodu prelaska sa rusevina jednog drustvenog i privrednog modela na drugi , ne dodju u
nepovoljan i stagnirajuci polozaj . Podrzavamo auotonomiju univerziteta po standardima
razvijenog svijeta .
- U praksi cemo efikasno afirmisati ekolosku dimenziju privrednog i
sveukupnog zivota . Doprinosicemo svim vidovima razvijanja ekoloske kulture , od zakonskih
normi i unapredjivanja ekoloske svijesti , do ukljucivanja u planetarni model ekoloskih
napora i programa . Zalagacemo se za uravnotezen , ekoloski prihvatljiv drustveni razvoj ,
uz racionalno trosenje prirodnih resursa . Nas cilj je ekoloski zdrava demokratska
zajednica .
- Zalagacemo se za slobodu vjeroispovjesti.
- Istrajacemo u naporu da se izgradi dugorocan i konzistentan
nacionalni program koji bi objedinio sve progresivne snage i koji moze obezbjediti srpskom
narodu i drugim narodima koji sa nama zive , da postanu dio svjetske zajednice naroda .
- Opredjeljujemo se za trajno angazovanje kako bi se obezbjedio
ravnopravni polozaj svih dijelova srpskog naroda i za njegovo duhovno i kulturno jedinstvo
sa maticom .Taj cilj cemo najbolje ostvariti legitimacijom demokratske , miroljubive i
ekonomski jake zemlje koja se oslanja na medjunarodne kriterijume , reciprocitete ,
posebne ugovore i politiku dobrosusjedskih odnosa .
- Zalazemo se da u okviru cjelovite i nedjeljive Republike Srpske ,
nacionalnim manjinama budu zagarantovana prava , po medjunarodnum standardima .
- Angazovacemo se da se na Balkanu stvaraju uslovi za dobrosusjedske i
prijateljske odnose . Istu tu politiku zagovaracemo i u odnosu na Evropu i citav svijet .
Izgradjivacemo ugled dobrih susjeda i miroljubive zemlje .
- Radicemo na tome da Stranka nezavisnih socijaldemokrata izraste u
razvijenu i savremenu politicku stranke s ambicijama da bude oslonjena na sve drustvene
slojeve . Organizaciono i programski se opredjeljujemo za samostalno politicko djelovanje
, ali cemo biti spremni za ulazak u koalicije , kao i za usaglasavanje o raznim pitanjima
sa strankama srodnih opredjeljenja .
OSTVARIVANJE PRAVA ZA SVE :
- PRAVO NA SLOBODU I DEMOKRATIJU kao opsteljudske vrijednosti koje
pripadaju svim gradjanima Republike Srpske .
- PRAVO NA ODLUCIVANJE - po kome gradjani odlucuju o svom nacinu zivota
, politickoj opciji uz odgovornost prema sebi , cjelokupnoj zajednici , prirodi i buducim
generacijama ;
- PRINCIP JEDNAKOSTI po kome se stvaraju jednake mogucnosti , prava i
obaveze bez obzira na pol , starost , drustveni status , nacionalnost i religijsku
pripadnost ;
- PRAVO NA IZBOR ZANIMANJA I ZAPOSLJAVANJE kao i odgovornost za
vlastiti drustveni i ekonomski polozaj pojedinca ;
- ZASTITA LICNE SVOJINE kao neprikosnovenog prava bez obzira koja
opcija je na vlasti ;
- OCUVANJE NACIONALNE SVIJESTI , ali i medjunacionalna tolerancija .
Nacionalnost se cuva razvojem demokratije , ekonomskim polozajem , kulturom , tradicijom ,
obrazovanjem, saradnjom s maticom srpskog naroda, ali i drugim narodima u susjedstvu .
Pravo na nacionalnost srpskog naroda znaci priznavanje takvih prava i drugim narodima uz
saradnju u izgradnji BOLJEG ZIVOTA .
- PRAVO NA DEMOKRATSKI POREDAK I DRZAVU bez totalitarizma i bez gusenja
ljudskih sloboda , uz ostvarenje socijalne pravde ;
Drugi opsti sabor SNSD RS - e
Banja Luka , 27 . 06 . 1998 . godine